„Wakacje składkowe” to nowa inicjatywa umożliwiająca mikroprzedsiębiorcom zwolnienie z opłacania składek ZUS za jeden wybrany miesiąc w ciągu roku. W 2024 roku taka możliwość dotyczy jedynie grudnia, pod warunkiem złożenia wniosku w listopadzie!
Co oferują wakacje składkowe od 1 listopada 2024 roku?
Od 1 listopada 2024 r. osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą mogą złożyć wniosek do ZUS o jednomiesięczne zwolnienie z opłacania składek na:
- własne obowiązkowe ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe,
- własne dobrowolne ubezpieczenie chorobowe,
- Fundusz Pracy,
- Fundusz Solidarnościowy.
Zwolnienie obejmuje składki obliczane od najniższej podstawy wymiaru obowiązującej przedsiębiorcę. W okresie wakacji składkowych przedsiębiorca jest zobowiązany jedynie do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Wakacje składkowe w 2024 roku
Choć z wakacji składkowych można skorzystać za dowolny miesiąc w roku, w 2024 r. jest to możliwe tylko w grudniu, a wniosek należy złożyć w listopadzie. Wnioski złożone w grudniu 2024 r. będą dotyczyć zwolnienia ze składek za styczeń 2025 r. Nie złożenie wniosku w listopadzie oznacza utratę tej możliwości w bieżącym roku!
Kto może skorzystać z wakacji składkowych w ZUS?
Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi, jeżeli spełniają następujące warunki:
- Liczba ubezpieczonych: w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku mieli zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych lub zdrowotnego nie więcej niż 10 osób (wliczając siebie, pracowników, zleceniobiorców poza uczniami i studentami do 26 roku życia oraz osoby współpracujące; nie wlicza się osób niepodlegających ubezpieczeniu wypadkowemu, np. na urlopie macierzyńskim czy wychowawczym).
- Podleganie ubezpieczeniom: jako ubezpieczeni podlegali choć jeden dzień (dobrowolnie lub obowiązkowo) ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku.
- Limit przychodu: w ciągu dwóch lat poprzedzających rok złożenia wniosku nie mieli przychodu z działalności gospodarczej lub co najmniej w jednym z tych lat ich roczny przychód nie przekroczył równowartości 2 mln euro w złotych.
- Brak działalności na rzecz byłego pracodawcy: w poprzednim roku oraz w roku złożenia wniosku (do dnia złożenia) nie prowadzili działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w roku rozpoczęcia działalności lub rok wcześniej wykonywali czynności w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy pokrywające się z zakresem działalności.
W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, zwolnienie ze składki jest możliwe, jeśli przedsiębiorca jest nim objęty w miesiącu składania wniosku oraz w miesiącu poprzedzającym.
Jak złożyć wniosek o wakacje składkowe w ZUS?
Od 1 listopada 2024 r. wniosek można złożyć wyłącznie elektronicznie poprzez profil płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Można to zrobić samodzielnie lub przez pełnomocnika, np. biuro księgowe.
Wniosek powinien zawierać:
- Dane płatnika składek: imię i nazwisko, numer NIP i PESEL lub serię i numer dowodu osobistego/paszportu, jeśli nie nadano tych numerów.
- Wskazanie miesiąca, w którym zamierza skorzystać ze zwolnienia.
- Oświadczenie o spełnianiu warunków dotyczących przychodu i niewykonywania działalności na rzecz byłego pracodawcy.
- Zaświadczenia o otrzymanej pomocy de minimis w ciągu ostatnich 3 lat lub oświadczenie o jej braku.
- Informacje niezbędne do udzielenia pomocy de minimis, w tym dane o prowadzonej działalności i otrzymanej pomocy publicznej.
Wniosek RWS będzie edytowalny i automatycznie uzupełni dane identyfikacyjne płatnika oraz domyślnie wskaże okres zwolnienia (miesiąc następujący po miesiącu złożenia wniosku).
Informacja o rozpatrzeniu wniosku przez ZUS
Wnioski będą rozpatrywane zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego. Informacje o statusie wniosku zostaną udostępnione na koncie płatnika na PUE ZUS, a powiadomienia o nowych wiadomościach będą wysyłane na podany adres e-mail lub numer telefonu.
Jeśli zwolnienie zostanie przyznane w całości, przedsiębiorca otrzyma informację. W przypadku częściowego zwolnienia lub odmowy zostanie wydana decyzja dostępna na koncie PUE ZUS.
Od decyzji można się odwołać w ciągu miesiąca od dnia jej doręczenia, składając odwołanie za pośrednictwem ZUS do właściwego sądu okręgowego (sądu pracy i ubezpieczeń społecznych).
Składanie dokumentów rozliczeniowych w czasie wakacji składkowych
Za miesiąc korzystania z wakacji składkowych należy złożyć odpowiednie dokumenty w ustalonym terminie:
- ZUS RCA z kodem wakacyjnym i rozliczonymi składkami na ubezpieczenia społeczne finansowanymi z budżetu państwa:
- 05 14 – dla osób opłacających składki od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia,
- 05 74 – dla korzystających z preferencyjnych składek (30% minimalnego wynagrodzenia),
- 05 94 – dla korzystających z ulgi „mały ZUS plus”.
- ZUS RCA z aktualnym kodem działalności i składkami na ubezpieczenie zdrowotne oraz dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, jeśli nie jest objęte zwolnieniem.
- ZUS RCA za innych ubezpieczonych, jeśli zatrudnia się pracowników lub zleceniobiorców.
- ZUS DRA uwzględniające składki z utworzonych raportów RCA.
Jeśli przedsiębiorca jest zwolniony ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy i opłaca składki tylko za siebie, nie wykazuje tego w deklaracji. Jeśli opłaca składki za innych ubezpieczonych, uwzględnia ich składki na te fundusze w deklaracji.
W przypadku niezłożenia wymaganych dokumentów, ZUS utworzy je na podstawie dostępnych danych, co może skutkować ustaleniem minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla danej formy opodatkowania.
Co zrobić w przypadku nieuzyskania zwolnienia ze składek?
Jeśli ulga nie zostanie przyznana (również po ewentualnym odwołaniu), należy złożyć dokumenty rozliczeniowe na zasadach ogólnych i opłacić składki za miesiąc, o który wnioskowano.